ISTORIA KONABA NAI HELMUS NO NAI MARSELUS.

Nai Helmus no Nai Marcelus mai hosi Betun - Timor Osidental. Uluk bainhira Japaun tama iha rai Timor, especialmente iha Suai ema la hatene dale lian Melaziu, nune mak Don Dinis bolu Nai Helmus no Liurai Klau bolu Nai Marselus. Sia nain rua mai hodi boot iha Suai, tamba Liurai Klau no Don Dinis la hatene dale lian Melaziu (Bahasa Indonesia).

Mais ou menus Japaun tama iha Timor tinan ida ho balun, Japaun sia komesa husu feto Suai atu halo Nona Manis ba tropa Japaun. Bainhira sia husu ba Nai Helmus no Nai Marselus, sia nain rua la fo ulun atu hatama feto Suai sai Nona Manis ba tropa Japaun. Nune mak Japaun kaer sia hodi ba Bobonaro.

Nai Helmus no Nai Marselus raak iha Betun sia la hatama feto ba Japaun, nee duni iha Suai mos si la fo ulun atu hatama feto Suai ba tropa Japaun halo Nona Manis. Sia nain rua la hatama feto Suai ba Japaun tamba feto Suai laos feto Kobalima (feto aat).

Hodi nune mak Don Dinis no Nai Bere Loek kesar sia nain rua ba tuan boot Japaun niak iha Maugel – Bobonaro. Hafoin iha loron ida mak Nai Seran no tropa Japaun ba kaer Nai Helmus no Nai Marselus iha Suai hodi ba oho iha Bobonaro.

Antes de ema hodi sia nain rua ba Bobonaro, Nai Helmus leno nia nanan iha lalenok nodi naak, ita nain rua ema sei oho tamba nia nare iha lalenok nia nanan mean. Iha Bobonaro ema futu sia iha Hali hun ida, hisa sia iha Hali nee, hafoin tiru mate sia hodi kilat.

Nai Helmus no Nai Marselus laos funu hasoru Japaun, maibe sia nain rua mate tamba defende feto Suai atu la bele sai Nona Manis ba tropa Japaun. Sia nain rua defende feto Suai nia valor no dignidade nu’udar em moris iha rai-klaran.